Inhoud

• Wat is ernstige leverziekte?
• Kan ik er zelf iets tegen doen?
• Wat kan de apotheker voor mij doen?
• In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
• Welke medicijnen worden gebruikt bij

Ernstige leverziekte

Wat is ernstige leverziekte?

De lever is een soort chemische fabriek met veel functies in ons lichaam. Hij speelt bijvoorbeeld een rol bij de suikerhuishouding, de vetstofwisseling en de aanmaak van stollingsfactoren van het bloed. Als de lever niet goed functioneert, kunnen allerlei klachten ontstaan.

De lever kan beschadigd raken door een ongeval, een gezwel of een bloeding, maar ook door de inwerking van stoffen als alcohol, medicijnen en drugs.

De lever kan ziek worden door infecties met bacteriën, virussen (virushepatitis) en parasieten. Er zijn ook leverziektes waarvan de oorzaak nog niet bekend is.

Kan ik er zelf iets tegen doen?

U kunt proberen de schade van de lever te beperken.

• Gebruik geen alcohol.
• Overleg met uw huisarts over medicijnen, ook over paracetamol.
• Vrij veilig, want de meeste virusziekten van de lever worden door onveilig vrijen overgebracht.
• Extra hygiëne in (vakantie)gebieden waar hepatitis-A veel voorkomt. Afhankelijk van de oorzaak kunnen medicijnen een rol spelen bij de behandeling van leverziekten.

Wat kan de apotheker voor mij doen?

Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.

• Receptcontrole

De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.

• Overzicht van uw medicijnen

Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.

• Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners

Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.

• Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen

Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.

• Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen

De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.

• Persoonlijk gesprek over uw medicijnen

Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.

• Medicatiebeoordeling

Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.

• Zelfzorg

Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.

• Bezorgservice

Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.

In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?

Welke medicijnen worden gebruikt bij

Azathioprine (met corticosteroïd-hormonen)
Bij chronische leverontsteking (hepatitis) wordt azathioprine gebruikt om de afweerreactie te onderdrukken. De chronische ontsteking zal hierdoor verminderen. Klachten, zoals vermoeidheid en buikpijn, zullen afnemen. Het wordt meestal voorgeschreven samen met corticosteroïd-hormonen. Een voorbeeld is budesonide.

Lactitol en lactose
Deze middelen worden gebruikt bij hepatische coma (levercoma). Ze verlagen de aanmaak van ammoniak in de darmen. De hoeveelheid ammoniak in het bloed daalt, dit kan vergiftiging van de hersenen voorkomen.

Rifaximine 
Rifaximine wordt gebruikt bij leverencefalopathie. Dit is een situatie waarbij de hersenen vergiftigd raken door te veel ammoniak. Rifaximine doodt in de darmen de bacteriën die ammoniak maken. Hierdoor daalt de hoeveelheid ammoniak in het bloed. Dit kan vergiftiging van de hersenen voorkomen.

Meestal wordt rifaximine gebruikt in combinatie met lactulose, als lactulose alleen onvoldoende effect heeft.

Ursodeoxycholzuur
Ursodeoxycholzuur beïnvloedt de samenstelling van de gal. Deze samenstelling heeft een beschermend effect op de levercellen.

Penicillamine 
Penicillamine wordt gebruikt bij de ziekte van Wilson. Bij deze erfelijke aandoening stapelt zich te veel koper in het lichaam op. Dit leidt tot verschillende verschijnselen, zoals trillen, spraakstoornissen en levercirrose. Penicillamine bindt met het koper. De nieren scheiden deze verbinding vervolgens via de urine uit.

Peginterferon alfa
Hepatitis B en hepatitis C zijn leverziektes, veroorzaakt door een virus. Ze kunnen worden behandeld met peginterferon alfa.

Peginterferon-alfa heeft dezelfde werking als interferonen. Deze eiwitten komen van nature voor in het lichaam. Zij maken de lichaamscellen ongevoeliger voor virussen en remmen de groei van het virus. De werking van 1 injectie houdt ongeveer een week aan.

Eltombopag
Bij hepatitis C wordt eltrombopag gebruikt om de hoeveelheid bloedplaatjes te verhogen. Mensen met hepatitis C hebben vaak een te laag aantal bloedplaatjes. Dit komt bijvoorbeeld door sommige medicijnen tegen virus die u gebruikt bij de behandeling van hepatitis C. Eltrombopag zorgt ervoor dat u de behandeling met medicijnen tegen virus makkelijker en veiliger kunt afmaken.

Antivirale middelen
Antivirale middelen remmen de vermeerdering van het hepatitis B en C-virus. Ze verlagen de hoeveelheid virus in het lichaam, waardoor de klachten afnemen. Voorbeelden zijn entecavir, glecaprevir, lamivudine, ombitasvir, paritaprevir, pibrentasvir, ribavirine, sofosbuvir, telaprevir en tenofovir. Ribavirine en telaprevir worden gebruikt in combinatie met peginterferon alfa, omdat ze het effect van peginterferon alfa verbeteren.

Tocofersolan (vitamine E)
Kinderen met de zeldzame ziekte ‘erfelijke chronische cholestase’ kunnen vetten niet goed verteren. Bij cholestase is er te veel gal in de lever. Vitamine E is een vetoplosbaar vitamine. Vandaar dat mensen met deze aandoening onvoldoende vitamine E uit hun voedsel in het lichaam kunnen opnemen. Daardoor ontstaat een vitamine E-tekort. Er is dan extra vitamine E nodig. Tocofersolan is een wateroplosbare vorm van vitamine E. De darmen van mensen met deze aandoening kunnen deze vorm van vitamine E wel opnemen.

Terlipressine
Terlipressine wordt gebruikt bij mensen met hepatorenaal syndroom. Dit is ernstige leverziekte met nierfalen en soms een ophoping van vocht in de buikholte. Terlipressine wordt gegeven om de nieren weer beter te laten werken.